ASTRONOMI:RRUGA E QUMESHTIT

RRUGA E QUMESHTIT:emri i nje galaksie te madhe qe perfshin edhe Diellin e sistemin diellor.Emri vjen nga ajo vije e holle qe shkelqen dhe qe ka nje aspekt "qumeshtor" qe eshte e dukeshme ne qiell gjate oreve te nates;qartesia e perhapur e kesaj vije eshte prodhuar nga nga nje bashkesi e panumerueshme yjesh shume te largeta per tu dalluar nje e nga nje me sy te lire.Te gjithe yjet qe qe rrijme te shikojme me ne qiell,duke bere dallim per disa galaksi-qe per shkak te distances se madhe na duket si trupa qiellor te vecuar-i perkasin RRUGES SE QUMESHTIT

STRUKTURA:

Rruga e Qumeshtit eshte nje galaksi ne forme spiraleje me diameter prej 100.000 vjet drite .Permban 200 miliard yje e planete relative,e ka nje mase qe shkon nga 750 e 1000 miliard masash yjore.Krahet e saj rrethohen rreth nje mase qendrore te ngritur(te fryre) me forme diskoidale,shpesh i jashtem,i zbuluar vetem ne vitin 2003,eshte gazor,i shpeshte 6500 vite drite e me nje distance prej 60.000 vite drite nga qendra e galaksise.Disa asronome thone qe Rruga e Qumeshtit eshte nje galaksi ne forme spiraleje te ndare,ose qe ka nje strukture te ndermjetme te asaj te nje spiraleje te thjeshte e te nje spiraleje te ndare.

Yjet jane me afer njera-tjetres ne qender sesa tek krahet,ku gjenden re gazi e pluhura nderyjor.Disku galaktik eshte rrethuar nga nje RE e madhe hidrogjeni,e kthyr tek bordet,qe eshte kontornuar nga nje rreth sferik qe permban masa te madhe globulare;ky rreth sferik duket te kete dimensione dyfish me te medha sesa ajo te vete diskut.Studimet rreth levizjeve te yjeve ne Rrugen e Qumeshtit tregojne qe masa e saj komplesive -perfshire nga 750-1000 miliard masash yjore-eshte shume me e madhe se ajo e percaktuar ne baze te materialit te dukshem.Astronomet mendojne,prandaj,qe Rruga e Qumeshti te jete rrethuar nga nje pjese e madhe qe permban material per ne te panjohur

Rruga e Qumeshtit i perket GRUPIT LOKAL ,nje grupim te gati 30 galaksive te mbajtura se bashku nga forca e gravitetit,ku bejne pjese edhe RETE e Magellano e galaksia e Andromeda.Persa i perket GRUPIT LOKAL Rruga e Qumeshtit paraqet elementin me masiv e te 2-tin persa i perket dimensioneve
Kerkimet me te fundit te bera me rreze X Chondra duket te konfirmojne hipotezen qe ne qender te rruges se qumeshtit te ndodhet nje VRIME E ZEZE E MADHE ,nje objekt me nje densitet ekstrem e me nje mase rreth 3 milion me te dhe se ajo e Diellit.

Rruga e Qumeshtit permban yje blu shume shkelqyese(brillant),te quajtura te POPULLSISE SE I,e gjigante te kuq te POPULLSISE SE II.Pjesa qendrore eshte perbere nga yje te kategorise se dyte,edhe pse eshte ne pjesen me te madhe te kohes e fshehur nga RE pluhurash qe ndalojne shikim edirekt.

Milky Way.