Ja 10 zbulimet me te medha te 2008-es

Ja 10 zbulimet me te medha te 2008-es
Viti qe po leme pas ka pare zhvillime te reja edhe ne fushen e shkences, por ai qe ka bere me shume pershtypje eshte “Riprogramimi i celulave”.

Zbulimi tregon aktivizimin e nje grupi genesh qe bejne te kthehet pas “ora” e celules deri ne gjendjen embrionale. Ky eshte zbulimi me i madh i vitit 2008, pasi per mjekesine dhe kurimin e semundjeve te Alzheimerit e Parkinsonit, hap nje rruge te re shprese. Edhe per kete vit, revista shkencore me prestigjoze “Science” ka publikuar 10 zbulimet me te medha te vitit dhe ka parashikuar edhe zbulimet me te mundshme per 12 muajt qe na presin. Klasifikimi vijon si me poshte;

Vendi 2; Ne vendin e dyte te kesaj renditjeje vjen i ashtuquajturi “exoplanets”, vezhgimi i dy planeteve jashte sistemit diellor. Per here te pare ne vitin 2008, astronomet vezhguan drejteperdrejte planetet orbitale pertej sistemit diellor fale teknikave te avancuara teleskopike, ne gjendje te dallojne driten e dobet te planeteve.

Vendi 3; Katalogu i geneve tumorrale. Ky eshte nje zbulim qe do ndikoje shume ne mjekesi, pasi zbulohet per here te pare katalogu i geneve te lidhura drejteperdrejte me tumorret.

Vendi 4; Gjate vitit 2008 jane zbuluar materiale te reja, ne gjendje te mbajne energji dhe temperatura te larta.

Vendi 5; Gjate vezhgimit te proteinave, shkencetaret kane zbuluar shume te reja per proteinat “ne gjendje pune”, te cilat lidhen me celulat dhe modifikojne metabolizmin.

Vendi 6; Ky zbulim ka te beje me rendesine e teknikave te reja per te depozituar energjine elektrike te prodhuar nga energjia diellore dhe burime te tjera natyrore.

Vendi 7; Pamje mbreselenese vijne nga fotot e marra gjate fazes se zhvillimit te embrionit. Shkencetaret kane mundur te analizojne zhvillimin e nje kafshe qe nga faza me fillestare dhe deri ne kompletimin e organizmit. Ky studim eshte bere nepermjet mjeteve shume te perparuara.

Vendi 8; Ne luften kunder obezitetit eshte arritur shume gjate 12 muajve te fundit, pasi jane marre shume te dhena per karakteristikat e te ashtuquajturit “E shendetshmja e mire”, shume e ndryshme nga e ashtuquajtura “E shendetshmja e bardhe”

Vendi 9; Hapa te medhenj perpara jane bere edhe ne modelet matematike per te studiuar masen e neutroneve dhe protoneve.

Vendi 10; Shkencetaret nuk kane ngelur prapa as ne studimin e geneve qe nga mamuthet dhe deri tek pacientet e prekur nga kanceri. Teknikat jane bere me te shpejta ne krahasim me shume vite me pare.